วัตถุประสงค์
1. เพื่อให้นักเรียนได้รับความรู้เกี่ยวกับการรับประทานอาหารครบถ้วน ตามปริมาณ สัดส่วน ที่เด็กวัยเรียนควรได้รับใน 1 วัน ซึ่งจะช่วยในการเจริญเติบโตให้สมส่วนตามวัย
2. เพื่อให้นักเรียนเลือกรับประทานครบ 5 หมู่ หลากหลาย ปริมาณเหมาะสม
อาหาร คือรากฐานสำคัญของชีวิต คนทุกวัยต้องได้รับสารอาหารที่เพียงพอกับความต้องการของร่างกายในสัดส่วนและปริมาณาที่เหมาะสม เด็กวัยเรียน ควรรับประทานอาหารให้ครบ หลากหลาย ปริมาณและสัดส่วนตามคำแนะนำ 1 วัน ทุกมื้อ โดยเฉพาะมื้อเช้าเป็นมื้อที่สำคัญที่สุด ซึ่งสมองต้องการสารอาหารที่ครบถ้วน เพื่อนำไปใช้ในการเรียนรู้ ทำให้มีสมาธิในการจดจำสิ่งต่าง ๆ หากอดอาหารมื้อเช้า จะทำให้เรียนไม่รู้เรื่อง สิ่งสำคัญคือ ต้องรับประทานให้ครบ 5 หมู่ทุกมื้อ และทุกวัน ความต้องการสารอาหารแตกต่างกันจึงต้องกินอาหารที่ความหลากหลายในกลุ่มเดียวกัน
หมู่ที่ 1 โปรตีน ได้แก่ เนื้อสัตว์ ไข่ นม ถั่ว โปรตีนถือว่าเป็นธาตุอาหารที่สำคัญที่สุดในร่างกาย ช่วยให้ร่างกายเจริญเติบโต ซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ ช่วยสร้างเซลล์และเนื้อเยื่อต่างๆ ของร่างกายให้พลังงาน และช่วยควบคุมการทำงานของอวัยวะต่างๆ
โปรตีนเป็นสารอาหารที่ให้พลังงาน โปรตีน 1 กรัม ให้พลังงาน 4 แคลอรี (calorie) โปรตีนเป็นส่วนประกอบของร่างกายที่มีปริมาณมากเป็นอันดับสองรองจากน้ำ โดยเป็นส่วนประกอบพื้นฐานของเซลสิ่งมีชีวิต เช่นเอนไซม์(enzyme) ฮอร์โมน ซึ่งจำเป็นต่อการทำงาน และการดำรงชีวิต มีความสำคัญต่อการเจริญเติบโตและการเสริมสร้างเนื้อเยื่อส่วนที่สึกหรอ
หมู่ที่ 2 คาร์โบไฮเดรต ได้แก่ ข้าว แป้ง น้ำตาล เผือก มัน คาร์โบไฮเดรตคือสารประกอบอินทรีย์ เป็นสารอาหารที่เป็นแหล่งพลังงานที่สำคัญของมนุษย์ คาร์โบไฮเดรต 1 กรัม ให้พลังงานเท่ากับ 4 แคลอรี (calorie) ประโยชน์ของคาร์โบไฮเดรต ให้พลังงานและความร้อน ช่วยสงวนโปรตีนให้ร่างกายนำไปใช้ในทางที่เป็นประโยชน์มากที่สุด คาร์โบไฮเดรตที่เหลือใช้ เปลี่ยนเป็นไขมันสะสมในร่างกายได้ พลังงานที่ได้จากหมู่นี้ส่วนใหญ่จะใช้ให้หมดไปวันต่อวันเช่น ใช้ในการวิ่ง เล่น เดิน ทำงาน การออกกำลังกายต่างๆ แต่ถ้ากินอาหารหมู่นี้มากจนเกินความต้องการของร่างกาย ก็จะถูกเปลี่ยนเป็นไขมัน และทำให้เกิด โรคอ้วนได้
หมู่ที่ 3 เกลือเเร่ ประกอบด้วย พืช ผัก ชนิดต่างๆ ทั้งผักใบเขียว และสีต่างๆ นอกจากนี้ยังมีสีต่างๆ เช่น สีแดง สีเหลือง สีม่วง สีขาว ฯลฯ ซึ่งมีทั้งพืชผักที่เรารับประทาน ใบ ดอก ผล ลำต้น หัว หรือ รับประทานได้ทุกส่วน ซึ่งจะให้คุณค่าอาหารที่แตกต่างกัน เช่น ผักตำลึง ดอกแค ฟักทอง แครอท เป็นสารอาหารอีกประเภทหนึ่ง ที่ร่างกายต้องการปริมาณไม่มากแต่ขาดไม่ได้ เพราะแร่ธาตุบางชนิดเป็นส่วนประกอบของอวัยวะและกล้ามเนื้อบางอย่าง เช่น กระดูก ฟัน เลือด
หมู่ที่ 4 วิตามิน ได้แก่ผักผลไม้ชนิดต่างๆ เป็นสารอาหารที่ร่างกายของเราต้องการในปริมาณน้อย แต่ก็ไม่สามารถขาดได้ ถ้าขาดจะทำให้ระบบร่างกายของเราผิดปกติ หรือเกิดโรคต่างๆได้ วิตามินแบ่งออกเป็น 2 พวก ได้แก่ 1.วิตามินที่ละลายในน้ำ ได้แก่ วิตามินซี และวิตามินบีรวม 2.วิตามินที่ละลายในไขมัน ได้แก่ วิตามินเอ ดี อี เค ประโยชน์ของวิตามิน บำรุงสุขภาพของผิวหนังให้สดชื่น บำรุงสุขภาพปาก เหงือก และฟัน และวิตามินประเภทพืชผักจะมีกากใยมาก ทำให้ลำใส้ทำงานปกติขับถ่ายง่าย
หมู่ที่ 5 ไขมัน ได้แก่ ไขมันจากพืชและสัตว์ ไขมันจะสะสมไว้ใต้ผิวหนัง ให้ความอบอุ่นแก่ร่างกาย และร่างกายจะดึงออกมาใช้เมื่อเวลาจำเป็น ช่วยนำพาวิตามิน ไขมันดีมีความจำเป็นต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการ รวมถึงใช้ในการผลิตฮอร์โมนบางชนิด อาหารที่อุดมไปด้วยไขมันดี ได้แก่ โอเมก้า 3 น้ำมันปลา ผัก ถั่วและเมล็ดธัญพืช อีกประเภท อาหารไขมันร้าย เป็นไขมันอิ่มตัว พบมากในเนื้อ เนย นมสดและเนยแข็ง หากได้รับหรือสะสมปริมาณมาก จะนำมาสู่โรคไขมันอุดตันในเส้นเลือดและโรคหัวใจและหลอดเลือดได้
รับประทานถูกตามวัย เด็กไทยแข็งแรง ใน 1 วัน เด็กวัยเรียนควรรับประทานอาหารครบ 5 หมู่ หลากหลายปริมาณที่เหมาะสม คือ
Ø ข้าวแป้ง รับประทาน 2-3 ทัพพีต่อมื้อ ข้าวแป้งมีคาร์โบโฮเดรตให้พลังงานเข้าร่างกาย แต่ถ้ารับประทานมากเกินไปจะเปลี่ยนเป็นไขมันสะสมในร่างกาย
Ø เนื้อสัตว์ รับประทาน 2 ช้อนกินข้าวต่อมื้อ เนื้อเนื้อสัตว์และไข่ มีโปรตีน วิตามินและแร่ธาตุช่วยเสริมสร้างการเจริญเติบโตของร่างกาย
Ø กลุ่มผัก รับประทาน 4 ช้อนกินข้าวต่อมื้อ ผักเป็นแหล่งวิตามินและแร่ธาตุวิตามินเอ บี ซี อี เค และใยอาหารช่วยเสริมสร้างและควบการทำงานของร่างกายให้เป็นปกติป้องโรค ช่วยในการขับถ่าย
Ø ผลไม้ เป็นแหล่งแร่ธาตุและวิตามินอันมากมาย รับประทานผลไม้ให้ได้สัดส่วน ที่เหมาะสม ผลไม้ 1 ส่วน อาทิเช่น
· ผลไม้ขนาดเล็ก 6 ผล เช่น ลำไย ลองกอง องุ่น
· ผลไม้ขนาดกลาง 1 ผล เช่น กล้วย ส้ม ชมพู่
· ผลไม้ขนาดใหญ่ 6 ชิ้นพอคำ เช่น มะละกอ สับปะรด แตงโม
Ø นมจืด 2 แก้วหรือ 2 กล่อง นมเป็นแหล่งของโปรตีนและแคลเซียม ช่วยเสริมสร้างกระดูกและฟัน ทำให้สูง
แข็งแรง นมที่ดีควรเป็นนมจืด
สารอาหารแต่ละตัวจะมีความแตกต่างกันต่อร่างกาย ในการนำไปใช้ประโยชน์ บางตัวต้องการมากบางตัวต้องการน้อยแต่ขาดไม่ได้ ดังนั้น การกินอาหาร ต้องมีความหลากหลายในกลุ่มอาหารเดียวกันเพื่อร่างกายได้รับสารอาหารครบถ้วน
คลิปสื่อการเรียนรู้ออนไลน์